یکی از مهم‌ترین مباحث در  برگزاری مسابقات جداول مسابقات ورزشی است. چگونگی ترتیب مسابقات و تعیین رقبا و حریفان در یک دوره از مسابقات، دارای اهمیت ویژه‌ای است که از سوی مسئولان برگزاری، پیش از شروع بازیها مشخص خواهد شد. برگزارکنندگان مسابقات ورزشی با توجه به شرایط موجود مانند زمان به تجهیزات و نیروی انسانی نیاز به استفاده از روشهای طراحی، برنامه‌ریزی، سازمان‌دهی واجرایی مسابقات دارند. این برنامه‌ریزی و سازمان‌دهی به شکل جدولهایی از پیش طرح شده‌اند و در اختیار مجریان مسابقات قرار می‌گیرند.

علاقه‌مندان، هنرجویان، مربیان، قضات و داوران  به عنوان مجریان و برگزارکنندگان آینده مسابقات ورزشی، نیاز به شناخت جدول‌های اجرای مسابقات  دارند تا درهنگام ضرورت و زمان برگزاری مسابقات مختلف بتوانند با انتخاب نوع مناسب جدول و ترسیم آن، بهترین طراحی و برنامه‌ریزی را برای برگزاری مسابقات داشته باشند.

انواع جدولهای مسابقات :

پس از اینکه با رعایت کلیه مقررات نسبت به اجتماع چند تیم جهت انجام بازی و مسابقه اقدام شد تنظیم جدول برای اجرای بازیها و رعایت اصل بی نظری و عدالت و جلوگیری از تبعیض ضروری و الزامی به نظر میرسد .بهمین دلیل اساتید ضمن مطالعات و بررسی های فراوان چند نوع جدول مخصوص متکی بر تجربیات علمی بوجود آورده اند که عمومیت داشته و برای اکثر رشته های ورزشی قابل اجرا است .

بدیهی است انتخاب نوع جدول بستگی به توافق مسئولین و سرپرستان تیمها دارد که بایستی در اولین جلسه ای که به منظور انجام بازیها تشکیل میدهند تعیین گردد :

نوع بازی مدت زمان پیش بینی شده ـ تعداد تیمهای شرکت کنده ـ میزان اعتبار موجود ـ موقعیت محلی و تعداد زمینهای ورزشی ـ وجود تعداد داوران و بالاخره سایر امکانات که توجه به آنها از وظایف مسئولین امر و برگزار کنندگان مسابقات میباشد در تعیین نوع جدول موثر خواهد بود .

بطور کلی جدولهایی که عموماً مورد استفاده قرار میگند به شرح زیر است :

1ـ جدول یک حذفی              2ـ جدول دو حذفی                   3ـ جدول دوره ای

چگونه قبل از انجام مسابقه می توانیم تعداد بازیها را محاسبه کنیم :

*****************************

الف : در جدول های دوره ای اگر تیمها یا نفرات شرکت کننده را N  فرض کنیم تعداد بازیهایی را که انجام خواهد شد به طریق زیر معین می کنیم :

اگر N= 10  باشد                            

تعداد بازیهایی که انجام خواهد شد  ( N-1) ( N ) : 2 =

(10-1) (10) : 2 = 

45                                                                                                                                                

ب : در جدول یک حذفی اگر تعداد تیمها یا نفرات شرکت کننده N=10 باشد :

تعداد بازیهایی که انجام خواهد شد  (N-1) = 

تعداد بازیهایی که انجام خواهد شد (10-1) =9 

ج : در جدولهای دو حذفی اگر تعداد تیمها یا نفرات شرکت کننده N=10  باشد :

تعداد بازیها  2(N-1)=

2(10-1)=2(9)=18 , 19

در جدول ها توان چیست ؟

***************

تعداد تیمهای شرکت کننده در یک مسابقه دو حالت خواهد داشت یا تعداد آنها برابر با توانی از عدد 2 می باشد یا نمی باشد در صورتی که تعداد آنها برابر با توانی از عدد 2 نبود ناگزیر می بایستی در جدولی قرار گیرند که تعداد خطوط یا پایه های اولیه آن توانی از عدد 2 باشد توانهای عدد 2 عبارتند از : ( 2- 4-6-8-16-32-64 و .............. )

بطوریکه ملاحظه میشود هر عدد دو برابر عدد قبلی است و چون در هر دوره مسابقه نصف شرکت کنندگان از جدول به این ترتیب خارج میشوند جدول به صورت نیمه جدول قبلی رسم خواهد شد به این ترتیب پس از چند دور بازی فقط بین دو تیم یا دو نفر خواهد بود که در نتبجه برنده معلوم می شود و در صورتی که توانی از عدد 2 نباشد در دوره های بعدی به مشکلاتی برخورد میشود :

1 ـ جدول با توان بیشتر : در این مورد بایستی جدول یک حذفی به تعداد پایه های آن توانی در عدد 2 بودهو هم از تعداد تیمهای شرکت کننده بیشتر باشد مثلاً برای 5 یا 6 یا 7 تیم جدول 8 پایه ای و برای 9 تا 16 تیم جدول 16 پایه ای و برای 17 تا 31 تیم جدول 31 پایه ای رسم مینماییم .

2 ـ جدول با توان کمتر : باید تفاضل تعداد تیمها را از اولین توان عدد 2 که بیشتر از تیمها است بدست آورد به این ترتیب عددی که بدست می آید تعداد استراحتی خواهد بود که شامل تعداد تیمهای شرکت کننده می شود .

( یعنی به همان تعداد تیم باید بدون بازی در مرحله دوم قرار گیرد ) این عدد اگر زوج باشد به دو قسمت مساوی و اگر فرد باشد به دو قسمت غیر مساوی با اختلاف یک عدد تقسیم میشود و طبق قرارداد تعداد بیشتر در پایین جدول قرار میگیرند .